Ważniejsze budowle Irkucka

1/ Dom kupców Szastinych
ul. F. Engelsa 21

Zbudowany w połowie XIX wieku. Obecny wygląd pochodzi z 1907 roku, kiedy właścicielem budynku został A. I.. Szastin. Wtedy pojawiły się ozdobne elementy na elewacji. Teraz nazywa się on Domem Europy. Jest to wizytówka Irkucka. Dwupiętrowy obiekt posiada bogatą dekorację fasad, wieżyczki, liczne drewniane figurki. Atrakcją jest także drewniany płot i monumentalna brama wejściowa.

2/ Dwór Sukaczewa –  filia Muzeum Sztuki

(lata 70te – 80te XIX wieku)  
ul. Wydarzeń Czasu Dekabrystów 112

Dwór mieszkalny mera miasta W. P. Sukaczewa – działacza społecznego, mecenata kultury, twórcy galerii obrazów. W gospodarstwie znajdowała się też galeria, żeńska szkoła, stajnia. Funkcjonuje tu obecnie wystawa «Sukaczew. Epoka. Los», «Współcześni W. Sukaczewa», odbywają się tutaj narodowe uroczystości teatralne.

3/ Dom Wołkońskich  
ul. Wołkońskich 10

Dom księcia Wołkońskiego został zbudowany w 1838 roku w miejscowości Urik. W 1847 roku przeniesiono go do Irkucka. Dwór ten stał się centrum życia kulturalnego i towarzyskiego miasta. Tutaj odbywały się bale i spektakle, występowali muzycy. Wołkońscy  mieszkali tutaj do amnestii w roku 1856. Potem znajdowała się tu szkoła dla dzieci sierot. W czasach sowieckich był tu akademik. Obecnie jest tutaj muzeum i odbywają się tu wieczory muzyczne i literackie.

4/ Dom Trubeckich
ul. Dzierżyńskiego 64

Dom księcia Trubeckiego był zbudowany dla jego młodszej córki w 1854 roku. Od lat 20tych XX wieku. Znajdowały się tutaj mieszkania komunalne. W 1970 roku otwarto w nim muzeum. Ekspozycja nawiązuje do czasów życia dekabrystów na Syberii Obecnie obiekt poddany jest restauracji.

5/ Iluzjon
ul. K. Marksa 24

Dom zbudowany przez tureckich poddanych Jagdzoglu. W 1914 roku istniało w nim kino (iluzjon) a w otoczeniu otwarto skate-ring dla miłośników jazdy na rolkach.

6/ Biały Dom
bulwar Gagarina 24

Trzypiętrowy dom zbudowany został przez synów irkuckiego kupca M. W. Sibirjakowa na miejscu starszego budynku należącego do ojca w 1804 roku. Budynek w stylu rosyjskiego klasycyzmu zbudowane zgodnie z rysunkami petersburskich architektów jest znany jako Pałac Sybirjakowa. W 1837 roku dom był przekształcony dla generał-gubernatorów Syberii Wschodniej. Od 1939 roku znajduje się tu biblioteka uniwersytecka z ponad 3 mln wydawnictwami.

7/ Muzeum Krajoznawcze  
ul. Karola Marksa 14

Siedziba Muzeum Krajoznawczego zbudowana w stylu mauretańskim o fasadzie z cegieł żółto - czerwonych była siedzibą wschodniosyberyjskiego oddziału Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego (1883), powstałego ze zbiórek kupców po pożarze wcześniejszego drewnianego budynku. Obiekt cechują: wieże pękate, wąskie okna, kamienna dekoracja, wykończenia koronkowe. Dekoracyjny pas na fasadzie zdobią imiona i nazwiska uczonych  i podróżników, badaczy Azji wschodnich krańców Syberii, w tym Beringa i Czerskiego.

8/ Dom Posochina  
ul. Karola Marksa 11
Dom zbudowano w 1903 roku przez syberyjskiego wydawcę P. Makuszina w stylu eklektycznym – z elementami mauretańskimi, staroruskimi i gotyku. Początkowo znajdowała się tu drukarnia i księgarnia – największa na Syberii. Obecnie jest tutaj ponownie drukarnia z nowoczesnym wyposażeniem i oddział przyrodniczy Muzeum Krajoznawczego.

10/ Teatr Dramatyczny  
ul. Karola Marksa 14

Zbudowany według projektu architekta Szretera (1895–1897) w stylu klasycyzmu za środki miejskiej społeczności kupieckiej i urzędników  z inicjatywy generał-gubernatora А. Goremykina. Pełna modernizacja miała miejsce w 2000 r.

11/ Bank Rosyjsko - azjatycki
ul. Lenina 8

Powstanie banku wiąże się z budową kolei Transsyberyjskiej i coraz bardziej intensywnymi kontaktami handlowymi z Chinami, Koreą i innymi państwami Azji. W Москве был stworzono wtedy Bank rosyjsko - Azjatycki, a jego filie znajdowały się w miastach na Syberii, w tym w Irkucku.
Budynek z 1912 roku. Fasada upiększona balkonami z metalowymi balustradami i wysokimi kolumnami zwieńczonymi rzeźbami – symbolami samodzierżawia. Bank istnieje tu od 1917 roku. W 1918 roku było miejscem posiedzeń rządu А. Kołczaka. Od 1930 г. Budynek jest siedzibą szpitala. .

12/ Grand Hotel
ul. Litwinowa 1
Dom zbudowany w latach 1899-1902 dla inżyniera I. I. Nikitina. Budynek zajmował hotel «Grand-hotel», a na pierwszym piętrze siedzibę miały sklepy. Był tutaj «Szwajcarski sklep» zegarków i biżuterii handlowca P. М. Kudrjawcewa.

13/ Schronisko Bazanowa
ul. Swerdlowa 14

Wybudowane w stylu romańskim w 1883 roku za środki kupca I. Bazanowa. Do schroniska przyjmowano dzieci, których dzieci nie byli w  stanie utrzymać. Wszystkie dzieci przyjęte na wychowanie nosiły nazwisko Bazanow. Przez 25 lat schronisko przyjęło 15 389 dzieci.
W 1920 roku otwarto tu Dom Matki i Dziecka. Obecnie jest tutaj siedziba Kliniki Okulistycznej Uniwersytetu. 

14/ Budynek dworca kolejowego

Pochodzi z 1898 roku zaprojektowane przez architekta Macijewicza. Był jednym z największych na syberyjskim odcinku kolei od Czelabińska do Władywostoka.

15/ Dom Kuznieca (1903)
ul. Dzierżyńskiego 36B

Zbudowany przez Dawida Kuznieca – najbogatszego przedsiębiorcę Syberii Wschodniej początku ХХ wieku. Dom był wynajmowany przez Zarząd Zabajkalskiej Kolei a w czasie wojny był tu szpital, później siedziba sztabu okręgu wschodniosyberyjskiego.

16/ Instytut Dziewcząt (1861)
bulwar Gagarina 18

Instytut był pierwszą na terenie Syberii Wschodniej  żeńską szkołą średnią. W 1896 był nazwany Irkuckim Instytutem Mikołaja I. Od 1920 roku w budynku znajduje się katedra fizyki i matematyki Irkuckiego Państwowego Uniwersytetu.

17/ Budynek Sądu Obwodowego
ul. Proletariacka 10

Dom zbudowany na początku XIX wieku i należał do rodziny kupców Trapeznikowych W 70-tych latach XIX w. właścicielem obiektu został W. P. Sukaczew, krewny i prawny następca I. N.  Trapeznikowa. W lipcu 1885 r. Otwarto w nim luksusowy hotel dla przyjezdnychх, a we wrześniu – tani motel. W 1889 r. Dzierżawcą budynku został okręgowy sztab wojskowy. А przez 8 lat tutaj funkcjonował tutaj Sąd Irkucki i Okręgowy, prokuratura, notariat i archiwum. W 1926 r. Pomieszczenia zajęła prokuratura i sąd obwodowy.

18/ Dom wychowawczy Е. Medwednikowej (1838)
ul. Timurjazewa 59

Pierwsza szkoła wyższa dla dziewczyn na terenie Syberii. Zbudowany ze środków irkuckiej kupczyni Elizawiety Мedwednikowej, utrzymywał się z banku działającego w tym samym budynku. Od 1934 r. W budynku znajduje się Irkucki Instytut Rolniczy, później Akademia Rolnicza. 

19/ Dom Szubinych (1781)
ul. Łapina 23

Najstarszy dom drewniany w Irkucku. Posiada nisko położone pierwsze piętro wykorzystywane dla potrzeb gospodarczych. Obecnie dom ma o metr obniżone położenie i okna pierwszego piętra tylko ledwo wychodzą nad ziemię. Dom jest niezamieszkały i uległ spaleniu. Zachowały się tradycyjna brama w kształcie łuku z dwoma furtkami i masywnym syberyjskim płotem drewnianym. Fasada domu pokryta jest deskami. Dom nie miał żadnej dekoracji, gdyż w początkowym etapie zabudowy miasta nie było to praktykowane.

20/ Punkt obserwacji straży pożarnej
ul. Timirjazewa 33

W październiku 1898 r. Podczas zebrania Rady Miasta w Irkucku podjęto decyzję o budowie wieży pożarniczej. Budowa została zakończona w 1901 roku. Od tego czasu był to najwyższy budynek w mieście.

Plac im. Kirowa (lata 1669—1790 – Plac Kremlowski, początek XIXw. — 1935 — to Plac Tichwinski, Hotelowy, Grafa Sperańskiego) — plac znajduje się w prawobrzeżnym okręgu miasta w centrum historycznym między ulicami Lenina i Suche-Batora; główny plac Irkucka. Tutaj odbywają się najważniejsze uroczystości miejskie, w tym parada wojenna, Dzień Zwycięstwa i maslenica (powitanie wiosny). Latem na placu działa fontanna, a zimą stoi na nim miejska choinka noworoczna i lodowe miasteczko z lodu z Bajkału i Angary. Miejsce odpoczynku, spacerów i spotkań.

W 2001 roku na miejscu Soboru Katedralnego postawiono kaplicę na pamiątkę przeszłości i za pomyślność nowego tysiąclecia.

W 2007 roku plac podlegał znacznej przebudowie: pojawiły się nowe ogrodzenia i płyty chodnikowe, zieleń.

Budynki na Placu im. Kirowa

• ul. Lenina 1 — Izba Kontrolno-Obrachunkowa Obwodu Irkuckiego
• ul. Lenina 1а — Dom Sowietów
• ul. Lenina 1б — Kaplica Matki Bożej Kazańskiej
• ul. Lenina 8 — Budynek Państwowego Irkuckiego Uniwersytetu Lingwistycznego
• ul. Lenina 14 — Budynek Administracji Miasta i Dumy Miejskiej
• ul. Lenina 16 — Zarząd Główny Banku Centralnego FR w obwodzie irkuckim
• Nabrzeże Angary 2 — Sobór Objawienia Pańskiego
• ul. Suche-Batora 1 — Kościół rzymsko-katolicki (kościół, sala organowa)
• ul. Suche-Batora 2 — Cerkiew Zbawiciela
• ul. Suche-Batora 3 — Budynek Zarządu «IrkuckEnergo»
• ul. Suche-Batora 4 — Budynek Zarządu «WostSibUgol»
• ul. Suche-Batora 5 — 5 korpus Irkuckiego Uniwersytetu Państwowego
• ul. Suche-Batora 7 — Hotel «Angara»
• ul. Suche-Batora 9 (Żeljabowa 2) — Korpus Irkuckiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego

Czerwone koszary w Irkucku (ul. Krasnowo Wosstanija 5) — unikalny pomnik wojennej architektury początku XX w., kompleks zabudowań specjalnie przygotowany dla rozmieszczenia wojsk 7-ej Wschodnio-Syberyjskiej dywizji strzeleckiej. Po zakończeniu wojny rosyjsko - japońskiej dywizja przybyła do Irkucka. Wchodzące w jej skład 27-a i 28-a Wschodnio - syberyjskie pułki strzeleckie, zasłużone podczas obrony Port Artur wzmocniły irkucki garnizon. W związku z tym 1907 roku Duma Miasta wydzieliła środki kierownictwu wojskowemu 32 niezaludnione działki na wzgórzu Jerozolimskim pod zabudowę. W ciągu 2 lat zbudowano koszary, budynki mieszkalne dla rodzin oficerów, magazyny. Kompleks otrzymał nazwę ‘Czerwone koszary’, był obrazem ówczesnej architektury wojskowej. 20 lutego 1910 roku wszystkie pułki przemianowano na Syberyjskie Pułki Strzeleckie. W tym tez roku poświęcono tam cerkiew 28-gо Syberyjskiego Pułku Strzeleckiego im. Sw. Mikołaja Cudotwórcy (w czasie II wojny światowej zburzony). Obecnie 2 z 4 korpusów koszar zburzono pod zabudowę mieszkaniową – osiedle „Port Artur”. Wyburzeniu towarzyszyły akcje protestacyjne mieszkańców. W 1 z 2 pozostałych korpusów znajdują się urzedy, w drugim planowane są pomieszczenia mieszkalne.